logo

TÜRKMENISTANYŇ
MEDENIÝET MINISTRLIGI

logo
header-bg
Garaşsyz Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň şanly 30 ýyllyk baýramy giňden bellenilýän Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynda ýurdumyzda halkara derejede festiwallar, konsertler we beýleki medeni çäreler yzygiderli geçirilýär. Medeni diplomatiýamyzyň giň gerimini, köpugurlylygyny alamatlandyrýan bu tagallalar dünýäde ählumumy parahatçylygyň, agzybirligiň dabaralanmagyna, halklaryň arasynda özara ynanyşmak we dost-doganlyk ýörelgeleriniň rowaçlanmagyna hem uly goşant goşýar.

                  

Türkmenistanyň milli maddy däl medeni mirasynyň hasaba alnyş

SANAWY

Belgisi

Maddy däl (ruhy) mirasynyň ady

1.

Dilden-dile geçýän miras

1.1

Eposlar

1.1.1

“Oguznama”

1.1.2

“Gorkut ata”

1.1.3

“Görogly”



1.2

Dessanlar

1.2.1

“Nejep oglan”

1.2.2

“Şasenem-Garyp”

1.2.3

“Hüýrulkga-Hemra”

1.2.4

“Saýatly-Hemra”

1.2.5

“Asly-Kerem”

1.2.6

“Ýusup-Züleýha”

1.2.7

“Ýusup-Ahmet”

1.2.8

“Gül-Bilbil”

1.2.9

“Zöhre-Tahyr”

1.2.10

“Baba Röwşen”

1.2.11

“Muhammet Hanapyýa”

1.2.12

“Şazada Muhammet”

1.2.13

“Ymam Hasan-Ymam Hüseýin”

1.2.14

“Edhem Diwana”

1.2.15

“Ybraýym-Halyl”

1.2.16

“Hatamtaý” 

1.2.17

“Gülpam”

1.2.18

“Zeýnelarap”

1.2.19

“Zarkum patyşa”

1.2.20

“Kahka patyşa”

1.2.21

“Rüstem Zal”

1.2.22

“Abu Müslim”

1.2.23

“Şyh Mansur”

1.2.24

“Magtymguly”

1.2.25

“Döwletýar”

1.2.26

“Aşyk Çaňly”



1.3

Rowaýatlar

1.3.1

“Baýram şahyr”

1.3.2

“Durdy bagşy”

1.3.3

“Gülendam”

1.3.4

“Uzuklar”

1.3.5

“Bahaweddin"

1.3.6

”Süleýman patyşa”

1.3.7

“Süleýman pygamber”

1.3.8

“Isgender şahly”

1.3.9

“Şirwan adyl”

1.3.10

“Şahymährem”

1.3.11

“Ýedi talyp”



1.4

Ertekiler

1.4.1

Durmuşy ertekiler

1.4.1.1

Ýakma bişersiň, gazma düşersiň

1.4.1.2

Üç doganyň talaban durşy

1.4.1.3

Garybyň çerkeze gidişi



1.4.2

Haýwanlar hakyndaky ertekiler

1.4.2.1

Möjekleri gorkuzan geçi we goýun

1.4.2.2

Tazy we tilki

1.4.2.3

Ýolbars we syçan



1.4.3

Hyýaly ertekiler

1.4.3.1

Akpamyk

1.4.3.2

Mämmetjan (Düýe bahaweddiniň ogly)

1.4.3.3

Ejekejan



1.5

Hekaýatlar



1.6

Şorta sözler (anektodlar)

1.6.1

Nasreddin Hoja (Ependi)

1.6.2

Aldarköse we şeýtan

1.6.3

Aldarköse we baý ogly



1.7

Nakyllar



1.8

Matallar



1.9

Tapmaçalar



1.10

Ýomaklar



1.11

Sanawaçlar



1.12

Ýaňyltmaçlar



1.13

Tymsallar



1.14

Aýtgylar



1.15

Alkyş-dilegler



2.

Däp-dessurlar, Yrymlar

2.1

Däp-dessurlar

2.1.1

Çile



2.2

Urp-adatlar (gündelik we dini)



2.3

Yrymlar we Ynançlar

2.3.1

Täze halynyň kesilen güni



2.4

Dini düşünjeler

2.4.1

Oraza



2.5

Keramatly ýerler

2.5.1

Astana Baba

2.5.2

Ak işan

2.5.3

Paraw Bibi

2.5.4

Aşyk Aýdyň Pir

2.5.5

Baba Gambar

2.5.6

Üç ýüz altmyş Pirler

2.5.7

Hoja Ýusup baba

2.5.8

Soltan Sanjaryň mawzoleýi

2.5.9

Talhatan baba

2.5.10

Parsa pir



2.6

Milli toýlar

2.6.1

Bäbek toýy

2.6.2

Çile toýy

2.6.3

Sallançak toýy

2.6.4

Diş toýy

2.6.5

Galpak toýy

2.6.6

Sünnet toýy (oglanlar üçin)

2.6.7

Geňeş toýy

2.6.8

Nika toýy

2.6.9

Gyz göçürmek

2.6.10

Jaý toýy

2.6.11

Ak goýun toýy



2.7

Baýramçylyklar

2.7.1

Täze ýyl (Nowruz)

2.7.2

Gurbanlyk

2.7.3

Oraza (Gadyr gijesi)



3.

Halk çeperçilik sungaty

3.1

Türkmen milli sazlary

3.1.1

Dutar sazlary

3.1.1.1

Dutar toplumlary

3.1.1.2

“Mukamlar”

3.1.1.3

“Gyrklar”

3.1.1.4

“Saltyklar”

3.1.1.5

“Nowaýylar”

3.1.1.6

“Ýandym”

3.1.1.7

“Hajygolak”

3.1.1.8

“Humarala”

3.1.1.9

“Dagarman”

3.1.1.10

“Zybagözel”

3.1.1.11

“Söýli halan”

3.1.1.12

“Zöhrejan”

3.1.1.13

“Dilber”



3.1.2

Tüýdük sazlary

3.1.2.1

“Bady saba”

3.1.2.2

“Çuwal serpen”

3.1.2.3

“Ala begler”

3.1.2.4

“Ogulmeňli”

3.1.2.5

“Torgaý guşlar”



3.1.3

Gyjak sazlary

3.1.3.1

“Alseýidiň muhannesi”

3.1.3.2

“Batyr Karrow”

3.1.3.3

“Nergiz”



3.1.4 

Gopuz sazlary



3.2

Halk aýdymlary

3.2.1

Bagşyçylyk sungaty

3.2.1.1

Ahal-teke ýoly

3.2.1.2

Damana ýoly

3.2.1.3

Salyr-saryk ýoly

3.2.1.4

Ärsary ýoly

3.2.1.5

Ýomut-gökleň ýoly

3.2.1.6

Çowdur ýoly



3.2.2

Dessançylyk sungaty

3.2.2.1

Pälwan bagşynyň ýaly

3.2.2.2

Magtymgyly Garlynyň ýoly

3.2.2.3

Baýar bagşynyň ýoly

3.2.2.4

Palta bagşynyň ýaly

3.2.2.5

Gurt Ýakubyň ýoly



3.2.3

Folklor aýdymlary

3.2.3.1

Läleler

3.2.3.2

Hüwdüler

3.2.3.3

Ýar-ýar

3.2.3.4

Ýarowjan

3.2.3.5

Öleňler

3.2.3.6

Leýeran

3.2.3.7

Agylar

3.2.3.8

Monjugatdy

3.2.3.9

Ýaremezan

3.2.3.10

Höwlüm

3.2.3.11

Degirmençi

3.2.3.12

Hörele

3.2.3.13

Dönem

3.2.3.14

Lollyjan

3.2.3.15

Kän salam

3.2.3.16

Haraý aýdymlary

3.2.3.17

Talhynlar

3.2.3.18

Heşelle



3.3

Milli tanslar

3.3.1

Küştdepme

3.3.2

Hüş-teki

3.3.3

Çapak-karsak



3.4

Milli oýunlar

3.4.1

Aýterek-günterek

3.4.2

Ýüzük

3.4.3

Çemçe-gelin

3.4.4

Eşşe-daraz