Moskwadaky Döwlet Gündogar muzeýinde Babasary Annamyradowyň şahsy sergisi açyldy


Moskwadaky Döwlet Gündogar muzeýinde Babasary Annamyradowyň şahsy sergisi açyldy



15-nji iýuldan 27-nji awgusta çenli Döwlet Gündogar muzeýinde (Moskwa) Türkmenistanyň halk suratkeşi Babasary Annamyradowyň şahsy sergisi geçirilýär. Sergide heýkeltaraşyň şahsy ýygyndysyndan 40-dan gowrak heýkeltaraş we grafiki eserleri görkezilýär. Bu Babasary Annamyradowyň Moskwada geçirilýän ilkinji şahsy sergisidir.

Şeýle hem türkmen heykeltaraşynyň işleri moskwaly şekillendiriş sungatynyň muşdaklaryna onuň «Söýgi», «Atly», «Oturan adam», «Söz» ýaly birnäçe eserleri arkaly tanyşdygyny bellemek gerek. Babasary Annamyradowyň döreden XIX asyr türkmen şahyry Gurbandurdy Zeliliniň portreti Tretýakow galereýasynda we «Eşekli oglan» atly eseri Döwlet Gündogar muzeýinde ýerleşdirildi.

Babasary Annamyradow Türkmenistanyň Suratkeşler birleşigine ýolbaşçylyk etmek bilen, şol bir wagtda, GDA-nyň Suratkeşler geňeşiniň konfederasiýasynyň Ýerine ýetiriji komitetiniň hem agzasy boldy. Ol medeniýetde milli däp-dessurlary ösdürmäge, olary gorap saklamaga we ösdürmäge uly goşant goşdy, döredijilik işgärlerine hemişe kömek hem-de goldaw berdi. Türkmen halkynyň beýik şahsyýetleriniň taryhyny we şekillerini görkezýän Babasary Annamyradowyň monumental kompozisiýalary ak mermerli Aşgabadyň ajaýyp görnüşine sazlaşykly birleşýär. Türkmenleriň ahlak dünýägaraýşyny açyp görkezýän heýkeller, Türkmenistanyň döwlet muzeýlerinde we dünýädäki şahsy kolleksiýalarda özüne mynasyp orny eýeleýär. Ol öz hünärine yzygiderli kämilleşmek bilen bir hatarda döredijiliginde hem täzeçilligini saklaýar.

Sergide hödürlenen eserleriň arasynda aýratyn orun «Oba äheňleri» temasyndaky birnäçe kompozisiýa eýeleýär. Olar «Poçtaçy», «Agşam», «Eşekli oglan», «Mekdep mugallymy» ýaly täsirli heýkelleri öz içine alýar. Doglan obasy baradaky çagalyk ýatlamalaryndan alnan suratlarda, heýkellerde awtoryň gahrymanlara bolan söýgüsi bilen doldurylan hakykaty görmek bolýar.

Sergidäki zenan şekilleriň arasynda suratkeşiň ejesiniň bürünç portreti has özüne çekiji. Kämil zenanyň aç-açan ýüzi çäksiz hoşniýetliligi we umydy şöhlelendirýär. Ýeri gelende aýtsak, iki damja suw ýaly suratkeşiň özi ejesine meňzeş we bu täsin meňzeşlik portretiň goşmaça gymmatlygyny artdyrýar.

«Durmuş agajy» we «Şahyr» eserleriniň göçme manyly şekillerinde giňişlik-sazlaşykly çözgüdi we pelsepe çuňlugy inçe duýulýar. Babasary Annamyradowyň täsirli eserlerinden biri-de Garajaoglanyň heýkelidir. XVII asyryň türkmen şahyrynyň liriki keşbi arkaly heýkeltaraş döredijilik we durmuş ýoluny duýguçyl hem-de şahyrana görnüşde ýerine ýetirmegi başarypdyr.

Sergide heýkelleriň mazmunyny doldurýan syýa, ak reňk, galam, pastel bilen ýerine ýetirilen suratkeşiň grafiki eserleri görkezilýär. «Köne fotosuratlar» tapgyrynyň grafiki portretleri synlan tomaşaçy türkmenleriň maşgala durmuşyna aňsatlyk bilen aralaşýar.

Babasary Annamyradowyň eserleri uly estetiki ähmiýete eýedir we halkyň durmuşy bilen ýakyn baglanyşyklydyr. Ussat heýkeltaraş taryhy wakalardan we türkmen halkynyň durmuşyndan ylham alyp, türkmen sungatynyň bütin dünýä ýaýramagyna özüniň mynasyp goşandyny goşýar.

Jeren BALTAÝEWA.